Tamiya 31903 US Submarine Gato Class & Japanese Submarine Chaser no. 13

Model US Submarine Gato Class & Japanese Submarine Chaser no. 13.

Tamiya - nr. 31903 - scale 1:700

Amerykański okręt podwodny klasy Gato oraz japoński okręt podwodny Chaser nr. 13.

Plastikowe modele do sklejania i pomalowania.

Klej modelarski i farby należy zakupić dodatkowo.

Modele okrętów Tamiya 31903 wykonano w skali 1/700.

Kilka faktów:

Trzon amerykańskiej floty podwodnej podczas II wojny światowej stanowiły okręty typu Gato. Było to rozwinięcie jednostek typu Tambor, o znacznie poprawionym zasięgu i możliwościach bojowych.  Silnik diesla oraz baterie zostały zmodyfikowane, dzięki czemu zwiększono maksymalny czas patroli. W okrętach tego typu wprowadzono również wiele wewnętrznych udogodnień dla załogi (chociażby wygodne pomieszczenia mieszkalne dla oficerów i marynarzy, o których Brytyjczycy, czy Niemcy mogli tylko pomażyć). Typ okrętów podwodnych został nazwany od pierwszego okrętu USS "Gato" (numer operacyjny SS-212). Dzięki wyposażeniu okrętów w nowoczesny, zaawansowany radar do wykrywania celów nawodnych i latających, oraz w system klimatyzacji wnętrza jednostki umożliwiło jednostkom Gato wykończenie ekonomiczne imperium japońskiego i skrócenie wojny na Pacyfiku. W trakcie wojny podwodnej w latach 1941-1945 z 77 wybudowanych okrętów typu Gato zatonęło jednak aż 20 jednostek, co było dotkliwą stratą dla US Navy.

O budowie nowej klasy okrętów podwodnych zdecydowało biuro Szefa Operacji Morskich (Office of the Chief of Naval Operations) już 20 maja 1940 roku. Dowódctwo amerykańskiej marynarki było pod wpływem szoku wywołanego upadkiem Francji i zajęciem przez Wehrmacht większości Europy Zachodniej. Marynarka amerykańska wykazała się w tym przypadku daleko idącą dalekowzrocznością (chyba pierwszy raz w swojej historii...), przewidując, iż w razie wojny na Pacyfiku niezbędne będą okręty znacznie nowocześniejsze niż stanowiące dotychczas trzon amerykańskiej floty podwodnej okręty podwodne klasy S (ciekawostka - ORP Jastrząb należał właśnie do przestarzałej klasy S). Jednostki te miały być okrętami opartymi o koncepcje fleet submarines – dużych okrętów zdolnych do towarzyszenia nawodnym zespołom floty. Zakładano, że fleet submarine (podwodniak floty) będzie okrętem, który będzie wypełniać zadania defensywne i obserwacyjne, atakować zaś będzie dopiero wtedy, gdy zaistnieją okoliczności temu sprzyjające – aby „zmiękczyć” przeciwnika i ułatwić ostateczny atak ze strony amerykańskich krążowników i pancerników. Przedwojenny standard zanurzenia testowego wynosił w marynarce amerykańskiej 250 stóp (76 metrów, Polskie o.p. klasy Orzeł potrafiły zejść głębiej...), jednak w celu zwiększenia możliwości zanurzenia do 300 stóp (91 metrów) kadłub jednostek typu Gato został wzmocniony, maszynownia zaś została podzielona za pomocą wodoszczelnych grodzi na dwie sekcje. W razie nagłej potrzeby, na przykład w celu uniknięcia nieprzyjacielskiego ataku, okręt mógł bezpiecznie zanurzyć się na głębokość 450 stóp (137 metrów - dla porównania niemiecki typ VII schodził na ponad 180 metrów, a typ IX poniżej 200-tu metrów). Częściowo dwukadłubowy okręt miał całkowitą długość 95,02 metra oraz 8,31 metra szerokości.

 Układ napędowy klasy Gato tworzyły cztery wysokoobrotowe silniki elektryczne General Electric o mocy 2.740 shp (2,0 MW),które za pośrednictwem reduktora mechanicznego napędzały dwa wały napędowe ze śrubami. Silniki zasilane były energią z dwóch baterii akumulatorów elektrycznych po 126 ogniw każdy. W trakcie rejsu na powierzchni akumulatory zasilające napędzające okręt silniki elektryczne, ładowane były przez 4 dieslowskie generatory elektryczne Fairbanks-Morse Model 38D8 o mocy 4 MW( czyli podobnie jak w niemieckich typach XXI i XXIII, diesle nie napędzały bezpośrednio okrętu, tylko służyły jako generatory elektryczności). Tak skonfigurowany napęd okrętu zapewniał mu prędkość 20,25 węzła na powierzchni i 8,75 węzła w zanurzeniu oraz maksymalny czas przebywania w zanurzeniu wynoszący 48 godzin przy prędkości 2 węzłów (choć okręt mógł zalec na dnie, przy zmniejszonym poborze mocy nawet na cztery - pięć dni. Oczywiście silniki były wtedy wyłączone). Zbiorniki paliwa mieściły w czasie wojny 116 000 galonów (440 tys. litrów), co umożliwiało przepłynięcie na powierzchni 11 000 mil morskich, przy prędkości 10 węzłów. Okręty Gato mogły zostać zatankowane większą od poprzedników ilością paliwa, co pozwoliło na przedłużenie typowego patrolu do 75 dni, bądź przepłynięcie bez dodatkowego tankowania nawet 20 000 mil morskich.

W związku z przeznaczeniem okrętów typu Gato do roli fleet submarine, czyli jednostek współdziałających z dużymi zespołami nawodnymi floty, doskonale pływały na powierzchni , manewrowały zaś w wynurzeniu znacznie lepiej niż w zanurzeniu – był to w rzeczywistości okręt nawodny wyposażony w dodatkową możliwość zanurzania się. Architektura okrętowa umożliwiała jednostce całkowite zanurzenie w czasie krótszym niż 45 sekund (w porównaniu z u-bootami to ślimacze tempo...). Był to gorszy rezultat niż w analogicznych konstrukcjach brytyjskich i niemieckich, w marynarce amerykańskiej uznawano jednak taką szybkość zanurzenia za wystarczającą.

Okręty wyposażono w silne uzbrojenie torpedowe składające się z 6 dziobowych i 4 rufowych wyrzutni torpedowych z 24 torpedami kalibru 533 mm Mk. XIV, a następnie Mk. 18, kontrolowany przez elektromechaniczny komputer kontroli ognia TDC (Torpedo Data Computer) Mark III. Komputer TDC zdolny był do dokonywania analizy i obliczeń ruchu celu w czasie rzeczywistym oraz niezależnego programowania żyroskopów kilku torped jednocześnie, dzięki czemu po opuszczeniu wyrzutni każda z wystrzelonych salwą torped mogla kierować się w kierunku innego celu. Dzięki takiemu rozwiązaniu nie było konieczne celowanie całym okrętem w kierunku celu, jak miało to miejsce w okrętach brytyjskich.

Dzięki powiększeniu pomocniczych zbiorników balastowych (względem projektów wcześniejszych typów), uzyskano kompensację masy 24 torped lub 40 min, które mógł przenosić okręt. Zestaw sensorów stanowiły radar przeszukiwania powierzchni SJ oraz przestrzeni powietrznej SD, a także JP z hydrofonem umieszczonym na pokładzie JK/QC i QB pod dziobem (urządzenia radiolokacyjne były o wiele nowocześniejsze od brytyjskich, sonary zaś miały już własny ekran oscyloskopowy, dzięki czemu były dokładniejszde od niemieckich, czy brytyjskich).

Do dziś, kilka jednostek zostało zachowanych jako okręty muzea i można je zwiedzać.

Dane techniczno - taktyczne:

Wyporność:

• na powierzchni 1550 ton

• w zanurzeniu 2460 ton

Długość 95 metrów

Szerokość 8,31 metra

Prędkość:

• na powierzchni 20,25 węzła

• w zanurzeniu 8,75 węzła

Zanurzenie testowe 90 metrów

Napęd 4 generatory elektryczne Diesla 5400 shp

4 silniki elektryczne 2740 shp, ;2 wały napędowe, 2 śruby

Zasięg 11 000 Mm z prędkością 10 węzłów (pow.)

96 Mm z prędkością 2 węzły (zan.)

Wyrzutnie torpedowe:

• dziobowe

• rufowe

6 x 533 mm

4 x 533 mm

Uzbrojenie 24 torpedy, 1 × 3 in (76 mm)/50 cal działo przeciwlotnicze, 2 × .50 cal (12,7 mm) i 2 × .30 cal (7,62 mm) karabiny maszynowe

Wyposażenie TDC, radary SJ i SD, sonar JP

Załoga 80-85 oficerów i marynarzy

Na podstawie: David L. Johnston: "A visual guide to the u.s. fleet submarines part one: Gato class 1941-1945", oraz Robert Cecil Stern: "Gato-class submarine in action".